Inspiracje trenerskie w pracy nauczyciela

Zastosuj metodę D.Kolba i zobacz film.

We współczesnej szkole nauczyciele mierzą się z wieloma wyzwaniami. Jednym z nich jest poszukiwanie sposobów, które sprawią, że nauka będzie traktowana przez uczniów jako fascynująca przygoda. Staje się to tym bardziej trudne, że w wielu klasach pojawiają się osoby ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, zaburzeniami w sferze emocjonalnej, czasami bierne, czy wręcz niechętne do aktywności na lekcjach.

Powszechnie wiadomo, że najbardziej efektywnie uczymy się przez odkrywanie, działanie i przeżywanie. W taki model nauki doskonale wpisuje się cykl Kolba. Z powodzeniem możemy stosować go na każdej lekcji i na wszystkich etapach edukacyjnych. Sprawdzi się więc na języku polskim, historii, matematyce, biologii, chemii, na godzinie wychowawczej, ale też na zajęciach wyrównujących wiedzę i opiekuńczo-wychowawczych.

Cykl Kolba pozwala skutecznie przekazywać treści, ale co ważniejsze, angażuje uczestników procesu edukacyjnego, zachęca ich do zmiany myślenia, uczy przez doświadczanie. Uczeń dzięki takim zajęciom może dowiedzieć się, jak najlepiej wykorzystać swój potencjał, uczy się stawiać czoła nowym zadaniom, przez to zaczyna działać sprawniej, wie, jak podejmować  świadome decyzje oraz patrzy na świat i otaczającą rzeczywistość z różnych perspektyw.

Etapy w procesie Kolba

Cały proces składa się z czterech etapów i charakteryzuje się strukturą kołową, co oznacza, że bez straty dla efektywności nauczania można go rozpocząć od dowolnego momentu. Skuteczność edukacyjna metody wynika też z założenia, że podczas realizacji kolejnych, następujących po sobie części, angażujemy do działania różne struktury naszego mózgu.

Etap pierwszy -doświadczanie

Prowadzący nauczyciel organizuje jakąś sytuację. Uczniowie mierzą się z konkretnym problemem, dylematem, dzięki któremu będą mogli coś przeżyć. Wskazane jest, aby cała klasa mogła brać udział w doświadczeniu oraz by zaaranżowana przestrzeń przedstawiała okoliczności zbliżone do naturalnych. Na tym etapie warto wykorzystać aktywne metody nauczania, np. gry, symulacje czy zabawy.

Etap drugi –refleksja i wnioski z doświadczeń

Jest to czas, w którym każdy uczeń próbuje odpowiedzieć na pytania: co się wydarzyło w trakcie doświadczenia, jak to ocenia, czy jak się wówczas czuł. Obserwuje i analizuje również reakcje innych. Przygląda się temu i rozważa, jakie skutki może nieść za sobą podjęte przez niego działanie.

Etap trzeci –wiedza

Na tym etapie nauczyciel skłania do podsumowania zarówno doświadczania, jak i refleksji, które powinny się uzupełniać i w konsekwencji – tworzyć całość. Prowadzi to do odkrywania konkretnej wiedzy. W praktyce znacząco zwiększa też skuteczność procesu uczenia . Pomaga przekształcić motywację zewnętrzną w wewnętrzną. Warto podkreślić, że jeśli wiedza została zdobyta w czasie praktycznych działań, pozostanie dłużej w pamięci niż ta pozyskana w tradycyjny sposób .

Etap czwarty –zastosowanie wiedzy

To faza wdrażania tego, czego uczeń dowiedział się w dotychczasowej pracy. Na tym etapie uczestnicy zastanawiają się, które treści i wnioski z doświadczenia wykorzystają.  Omawiają, jak ta wiedza może przydać się w ich realnym życiu.

Cykl Kolba to wciąż nie do końca poznane i nie w pełni wykorzystywane narzędzie pracy na zajęciach lekcyjnych. Spektakularne efekty tej metody są szansą na wzmocnienie potencjału ucznia – budowanie krytycznego myślenia, samorealizacji, motywacji do działania, czy odpowiedzialności za własne decyzje. To sposób pracy wyjątkowo cenny dla nauczyciela, gdyż inicjuje dużą aktywność uczniów i ich zaangażowanie na zajęciach.  Warto podkreślić też inną zaletę metody. Dzięki kształtowaniu osobowości ucznia czy autorefleksji, możemy tą drogą ułatwić mu podejmowanie ważnych decyzji, w tym na przykład wybór drogi zawodowej.

Metoda prowadzenia zajęć zgodnie z cyklem Kolba jest prezentowana szerzej podczas szkolenia –>  „Inspiracje trenerskie w pracy nauczyciela”.