Asperger – dar geniuszy
Czy pracujesz lub zdarzyło Ci się pracować z uczniem, który miał trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji społecznych, przejawiającym jednostronne, wąskie, czasem obsesyjne zachowania? Z uczniem, którego jednocześnie charakteryzował względnie prawidłowy rozwój funkcji poznawczych i ponadprzeciętne zdolności w jakiejś dziedzinie?
W pracy z takim dzieckiem warto mieć świadomość jego problemów i trudności. Czy mamy do czynienia z niewielką dysfunkcją, zaburzeniem emocjonalnym, a może z chorobą?
Dla wielu osób zespół Aspergera jest chorobą mało znaną. To niepełnosprawność, której gołym okiem nie widać. Dawniej dzieci o prawidłowych funkcjach poznawczych z nierozpoznanym zespołem Aspergera były po prostu uważane za niegrzeczne, niewychowane, z problemami emocjonalnymi, a nawet opóźnione w rozwoju. Nie zwracano uwagi na źródło problemów z zachowaniem.
Zespół Aspergera (ZA) to całościowe zaburzenie rozwoju, które dotyczy nieprawidłowości w kontaktach społecznych. Jest uznawany za odmianę autyzmu, gdyż u jednostek z rozpoznanym ZA we wczesnym dzieciństwie występuje ten sam rodzaj upośledzeń co w autyzmie, tyle że w łagodniejszej formie. Autyzm to choroba należąca do kręgu zaburzeń neurologicznych. Za jego przyczynę uważa się nieprawidłowe funkcjonowanie mózgu, choć jego źródła do dziś nie są dobrze rozpoznane. W praktyce szkolnej uczniowie z ZA nie potrafią odczytywać emocji swoich rówieśników, nie dostrzegają mowy ciała oraz różnic np. w tonie głosu, co powoduje, że uczestnictwo w zwykłej zabawie bywa dla nich trudne. Często są nadwrażliwi na dotyk, hałas, reagują nieadekwatnie do sytuacji, niezgodnie z przyjętą normą społeczną. Narażają się przez to na oburzenie otoczenia i w konsekwencji wykluczenie ze środowiska rówieśników.
Z badań naukowych wynika, iż zespół Aspergera zdiagnozowano post factum u wybitnych jednostek, które decydowały o przyszłym rozumieniu przez nas świata m.in.: u Karola Darwina, Alberta Einsteina, Hansa Christiana Andersena, Isaaca Newtona, czy Michała Anioła. Dla nauczyciela to prawdziwe wyzwanie znaleźć satysfakcjonujące metody pracy z uczniem z zespołem Aspergera w przestrzeni edukacyjnej, w której cały czas zachodzą międzyludzkie interakcje, wypełnione emocjami, ruchem, dźwiękiem. Jak zatem pomóc dziecku z zespołem Aspergera w osiąganiu lepszych wyników w nauce i właściwym funkcjonowaniu w grupie rówieśniczej?